Als je de afgelopen weken langs Fernandes Bottling bent gelopen of gereden in de richting van de nieuwe brug, kan het je niet ontgaan zijn: de kleurrijke en kunstzinnig beschilderde muur aan de Tyronneweg. Dit is het eindresultaat van het Switi Rauw Streetfest 2014.
Street art is ‘in’ in Suriname. De organisatie Switi Rauw die zich al enkele jaren profileert door met deze kunstvorm verschillende wijken te verfraaien, beleefde midden oktober een bijzondere mijlpaal: nabij de nieuwe brug over het Saramaccakanaal werd de langste muurschildering, oftewel mural (206 meter breed en 2.80 meter hoog) gerealiseerd. Met deze feestelijke gebeurtenis werd bovendien invulling gegeven aan de uitdrukking ‘geloof in eigen kunnen’. Want het Surinaamse artiestencollectief kreeg het volste vertrouwen van verfproducent Varossieau Suriname en Fernandes Bottling, dat deels de initiator was van dit project.
Kevin Headley: “Street art wordt in de wereld veelal gebruikt om een boodschap over te brengen, omdat deze kunstuiting toegankelijk is voor brede lagen van de burgerij. Street art staat letterlijk voor ‘kunst op straat’. Veelal in illegale sfeer wenden artiesten zich tot street art om politieke wantoestanden, misdaden tegen de mensheid of gewoon hun visie op bepaalde zaken te benadrukken. Het is dan ook hierom dat dergelijke kunstwerken niet lang op een bepaalde oppervlak staan na plaatsing. En hierin onderscheid Switi Rauw zich van andere street art-bewegingen: het verkrijgen van toestemming voor het plaatsen van een muurschildering is een basisregel van de organisatie. Ook moet een Switi Rauwschildering eenieder aanspreken, van peuter tot seniorenburger. Daarom worden politieke boodschappen en/of naakte afbeeldingen achterwege gelaten. Bij het bedenken van Switi Rauw wilden Hedy Tjin en ik behalve verwaarloosde muren en/of plekken langs de weg beschilderen ook artiesten een platform bieden zich te uiten. Binnen Switi Rauw moeten artiesten hun ideeën kunnen verwezenlijken. Na de eerste muurschildering aan de Jessurunstraat werd het initiatief geconcretiseerd.”
Switi Rauw Streetfest 2013
“Kleine oppervlakten werden steeds groter. Af en toe verhuisden we van de straat naar een gesloten ruimte, zoals de kinderafdeling van een ziekenhuis. Elke muur is anders en daar werden de artiesten ook mee geconfronteerd. Ook weersomstandigheden speelden een rol. Maar de motivatie zat er altijd goed in, zodanig zelfs, dat het idee werd geopperd om een festival te organiseren, waaraan alle artiesten samen zouden kunnen meedoen en ook het publiek de gelegenheid kreeg als ‘actieve’ deelnemer mee te doen. Switi Rauw Streetfest werd geboren. Augustus werd gekozen, omdat er veel toeristen in het land zijn in die periode en ook omdat Carifesta XI in aantocht was. Dertien artiesten beschilderden in een week elf muren en er werd ook een ruimtelijk object geproduceerd. De complimenten bleven niet uit. Switi Rauw had haar doel ruimschoots bereikt: de stad was verfraaid met muurschilderingen en in principe kon zij rustig met pensioen. Niets was echter minder waar. ”
Reflectie en bezinning
Na Streetfest 2013 belandde Switi Rauw in rustig vaarwater. Tot februari 2014 toen Ernesto Saldi werd benaderd door de Kathedrale Koorschool om een muurschildering op haar terrein te plaatsen. Hij schakelde een aantal andere kunstenaars van Switi Rauw in en daardoor evolueerde deze productie zich van een persoonlijk project in een Switi Rauw-project. Na gesprekken kwam naar voren dat de artiesten graag met Switi Rauw als collectief verder projecten wilden doen. De focus zou wel blijven op de verfraaiing van de binnenstad van Paramaribo, maar er zou ook verder worden gewerkt aan het ontwikkelen van de creativiteit van de verschillende artiesten. Behalve de murals moesten er ook kunstprogramma’s worden opgezet. Veel scholen benaderen de organisatie voor een muurschildering. Maar wat als de leerlingen ook zelf deze schilderingen zouden maken?”
“Hiermee werd ‘Switi Rauw Battle of the Schools’ in het leven geroepen. Een leuke competitie, waarbij de leerlingen samen met een artiest een muurschildering op het terrein plaatsen en ook iets voor de school kunnen winnen. Maar onbewust waren de scholen ook al winnaars, want ze hadden een muurschildering op hun terrein kunnen realiseren. In de Suriname Conservation Foundation werd een goede partner gevonden en samen werden zeven scholen blijgemaakt. Joey Roberts en de Albergaschool kwamen als winnaar uit de bus van de eerste editie. Aan de lopende aanvragen is te concluderen dat de scholen zich al klaarmaken voor de tweede editie. En een landelijke editie komt er ook aan, want alle scholen van Suriname moeten dezelfde kansen krijgen.”
Switi Rauw Streetfest 2014
“Een tweede editie van het Streetfest was ook op schema geplaatst. Maar hoe die eruit zou zien en wanneer het festival zou plaatsvinden, was de vraag. Er moest niet in herhaling getreden worden door weer een paar muren aan te pakken. Na onderzoek naar het street art-gebeuren in andere landen werd geconcludeerd dat er groter gewerkt moest worden qua oppervlak. Dit vereiste echter ook een grotere organisatie en aanpak. Met vaste partner Varossieau waren er al goede afspraken gemaakt, maar er was nog een andere partner nodig om kostendekkend te werken. Deze werd gevonden in Fernandes Bottling Company.
De groep van artiesten was inmiddels gegroeid naar vijftien en allen wilden een bijdrage leveren aan Streetfest. Fernandes gaf aan een muur te willen inzetten voor dit project. Maar deze was 206 meter lang en 2.80 meter hoog! De uitdaging werd aangegaan: deze ‘draak’ zou worden bevochten of, zoals Raymill het geeft gedaan, geplaatst worden op de muur.”
“De verschillende kunstenaars werden in groepen ingedeeld. Het thema was ‘Natuur’. De kunstenaars waren vrij in hun ontwerp, maar moesten de schildering maken in de kleuren van een van de merken van Fernandes, dus Sprite, Fanta, Coca-Cola en Fernandes limonade. In twee bijeenkomsten bespraken de kunstenaars hun verschillende ontwerpen met elkaar en gaven zij elkaar ook tips. Zij ontwikkelden ook de ‘flow’ om van de verschillende ontwerpen een mooi geheel te maken. Producenten Jill Landburg en Farah Khodabaks zorgden er samen met Giovanni Kambel van Fernandes Bottling voor dat alles om het festival heen goed geregeld werd.
Van 16 tot en met 19 oktober werd aan de muren gewerkt. De zon kende geen genade, maar de gezelligheid en vooral de samenwerking tussen de verschillende artiesten zorgden ervoor dat de hitte draaglijk was. Ook André Sontosoemarto, één van Surinames oudste muurschilders, was van de partij en het was mooi om te zien hoe de nieuwe generatie met de oude generatie van gedachte wisselde in het proces. Aan de manier waarop Shellyan Fraser en Anunciata Goudzand werkten, zou je niet denken dat dit festival hun vuurdoop was.”
“Wat het project ook een extra dimensie gaf, was dat de kinderen van de buurt ook gretig meededen bij het schilderen. Niet alle kunstenaars waren even lief als Dakaya Lenz wanneer de kinderen even hun “eigen ding” wilden doen, maar daar deinsden zij niet voor terug. De buurtbewoners kwamen ook in de middag kijken naar de vorderingen en aan hun blik was te zien dat ze enthousiast uitkeken naar de oplevering. Ook vrienden van de kunstenaars en vrijwilligers hebben hun steentje bijgedragen aan het realiseren van de mijlpaal. Aan het eind waren velen moe en uitgeput, maar voldaan. De lange muur was af en de buurt van de Tyronneweg is er trots op.”
Toekomst
“Het jaar is bijna om en de laatste projecten op schema van Switi Rauw worden nog uitgevoerd. De organisatie die om de zoveel tijd een muurtje verfraait, concentreert zich nu meer dan ooit op het overbrengen van de kunstgedachte bij de jeugd. Die zal worden geïnspireerd, gemotiveerd en aangezet tot het op legale wijze beoefenen van street art. Alle artiesten van Switi Rauw zijn talentvol en het zal niet lang meer duren of zij zullen de Surinaamse kunstwereld domineren met hun kunstwerken. Bedrijven gaan aan het eind van een boekjaar na hoeveel winst zij hebben gemaakt om aan hun aandeelhouders te kunnen tonen of zij een succesvol jaar hebben gehad. Switi Rauw gaat na hoeveel mensen zij heeft kunnen raken met haar kunst. De organisatie is daarom ook hun partners Varossieau en Fernandes Bottling Company dankbaar voor hun ondersteuning en vooral hun geloof in Switi Rauw.”
“Het was een enerverend jaar met hier en daar zware momenten, maar veel perioden waarin kleur en waanzinnige ontwerpen de boventoon voerden. Ik zou willen eindigen met een leuke soundtrack, maar moet die laten beoordelen door kunstenaar Raymill Nerkust, die zichzelf de opdracht heeft gegeven de filmpjes die een vast onderdeel zijn van Switi Rauw te keuren op muziekkeuze. Dus ben ik u nog een leuke tune schuldig.
Maar die komt er zeker bij het volgende filmpje van het volgende project.”
Geniet nu in ieder geval van de beelden van het Switi Rauw Streetfest 2014:
Switi Rauw streetfest 2014 (unofficial edit) from Kevin Headley on Vimeo.
Bron: Mens & Maatschappij, De Ware Tijd 25/26 oktober 2014